у адаптацыі шэф-кухара Алены Мікульчык.
Рэцэпт нацыянальнай кухні.
Інгрэдыенты:
— снітка, крапіва, шчаўе ў адвольных прапорцыях і колькасцях |
Чытаць/Скачаць на беларускай і рускай мовах можна ТУТ.
Спосаб прыгатавання:
- Травы мыем, рэжам і апускаем у кіпячую падсоленую ваду. Варым 3 хвіліны пасля закіпання, затым здымаем з агню і ставім у халоднае месца для астывання.
- Цыбулю наразаем дробна, яйкі і гурок – маленькім кубікам.
- Калі травяны адвар астыне, разліваем яго па талерках і ў кожную кладзем невялікую колькасць падрыхтаванай цыбулі, гурка і яек.
- Калі шчаўя будзе не хапаць, для надання асаблівага смаку можам дадаць яблычны воцат.
- Перад падачай запраўляем халаднік смятанай.
Смачна есці!
Гістарычная даведка:
Халаднік з вясновых траў
Халаднік — гэта халодны суп, лёгкая асвяжальная ежа. Да халаднікоў можна аднесці бацвінне, цюру і нават цюпку. Яшчэ адной асаблівасцю халаднікоў з’яўляецца адсутнасць крухмальнай часткі, гэта значыць, бульбы. Таму лёгкасць — гэта галоўная асаблівасць такіх супоў, рэцэптура якіх склалася задоўга да адкрыцця Амерыкі і з’яўлення на нашых сталах бульбы. Асаблівай увагі заслугоўваюць халаднікі са шчаўя, крапівы і сніткі, таму што гэта скарбніца вітамінаў. Нашы продкі, канешне ж, маглі і адчувалі авітаміноз, але пра вітаміны ім яшчэ не было вядома, у аптэцы іх не купіш. Што яны рабілі? Збіралі розныя травы, якія ўвесну запаўнялі выганы і якія з апетытам ела хатняя жывёла. Магчыма, так заахвочваліся нашы продкі змагацца з авітамінозам, магчыма, інакш, але факт застаецца фактам: увесну яны ўжывалі шмат рознай натуральнай зеляніны.
Што яны спажывалі? Канешне, шчаўе, бо ў ім дастатковая колькасць вітаміну С і караціну, снітку, багатую вітамінамі В, К, С, карацінам, бялкамі, угляводамі, эфірным алеем, і крапіву, якая ўтрымлівае вітаміны А, С, В1 , В2 , В3 і мікраэлементы — медзь, жалеза, кальцый, ужыванне якіх можа запоўніць сутачную патрэбу чалавечага арганізма ў іх. Тое, што снітка ў старажытнасці была каштоўнай раслінай, не выклікае ніякага сумневу, бо сама назва ўтварылася ад «снедзь», што значыць «смачная ежа». Дзякуючы гэтай расліне выжывалі не толькі цэлыя сем’і, але і народы. Іншыя яе назвы: сныд, сніць. У ежу прыдатнае толькі маладое лісце разам са сцяблом, таму снітку збіраюць толькі 2–3 тыдні.
Сапраўднае лідарства сярод мноства лекавых раслін належыць крапіве, унікальнай траве, якая выкарыстоўваецца ў многіх сферах жыццядзейнасці чалавека. Так, у старажытнасці з лубяных валокан, атрыманых з крапівы, рабілі ніткі, вяроўкі, рыбалоўныя сеткі, яшчэ выраблялі вельмі моцныя тканіны, працэджвалі праз крапіўнае сіта мёд і прасейвалі муку. Ёсць яшчэ адна ўнікальная якасць крапівы — магчымасць захоўваць свежасць прадуктаў жывёльнага паходжання. Калі на вуліцы спякота, а ваш халадзільнік, напрыклад, гатовы сапсавацца, скарыстайцеся вопытам продкаў: мяса ці рыбу абкладзіце з усіх старон крапівой і час ад часу яе мяняйце. Бывалыя рыбакі сцвярджаюць, што такім чынам можна захаваць улоў каля паўтара сутак!
Спадзяемся, вас ўразіла гісторыя ад шэф-кухара Алены Мікульчык, якая апроч таго падзялілася рэцэптам халадніка з першай вясенняй травы ці, як хтосьці лічыў, пустазелля. Дарэчы, можна браць не толькі шчаўе, снітку і крапіву, але і лебяду, трыпутнік, лісце дзьмухаўца. Бланшыраваныя расліны замарожвайце, і тады вясна будзе вяртацца на вашу кухню, калі пажадаеце!
Гістарычная даведка падрыхтавана па матэрыялах знаўцы беларускай кухні Алены Мікульчык.