у адаптацыі шэф-кухара Алены Мікульчык.
Рэцэпт нацыянальнай кухні.
Текст на русском языке ЗДЕСЬ.
Калі хочуць сказаць, што дома лепей, чым дзе, узгадваюць народную прымаўку «У гасцях — каша, а дома — кулеш, дык лепш».
Але шукаць рэцэпт куляшу ў старых кухарскіх кнігах не мае сэнсу, таму што страва гэта больш народная. На панскай кухні куляшу не было месца, яго варылі выключна там, дзе шмат едакоў, а валаводзіцца не было часу: не толькі ў арміі, але і ў працоўных арцелях, у полі. У савецкай кухне кулеш існаваў выключна як «суп палявы».
Калі з’явілася на нашых прасторах гэтая сытная ці то каша, ці то суп, а хутчэй нешта сярэдняе паміж першым і другім, дакладна невядома. Магчыма, крупа і сама страва сталі папулярнымі сярод продкаў беларусаў яшчэ за часамі караля польскага і вялікага князя літоўскага Стэфана Баторыя, які паходзіў з вугорскага роду Баторыяў, каторы прывёз да нас пэўныя нацыянальныя стравы са сваёй Радзімы.
Нават па сённяшні дзень кашы, асабліва з дадаткам мясных складнікаў і гародніны, папулярныя ў шмат якіх войсках свету. Таму кулеш, як і многія другія кашы, быў папулярны і ў войску Баторыя. Сама крупа захоўвалася доўга, варылася хутка ў вялікіх аб’ёмах і без асаблівых складанасцей, а смак і сытнасць можна было стварыць з дапамогай сала і гародніны.
З цягам часу кулеш упадабалі сяляне, але гатавалі яго ў асноўным мужчыны і не дома. Гэтую кашу варылі на грамаду на кастры, калі выпраўляліся на шматдзённыя сенакосы, нарыхтоўку дрэва, выпас скаціны. Цяжкая фізічная праца вымотвала, арганізм патрабаваў энергіі, а з сабой можна было ўзяць тое, што не папсуецца. Лепшы варыянт — крупа і сала.
Для куляшу важна кансістэнцыя. Насуперак агульнаму меркаванню лыжка не павінна ў ім стаяць, але і «крупіна за крупінаю ганяцца з дубінаю» — таксама не. У добрага куляшу вадкая частка толькі пакрывае крупы, а ў талерцы ён не павінен расслойвацца.
Хоць на сённяшні дзень гэтая сытная каша знікла з паўсядзённага масавага рацыёну беларусаў, і толькі часам на Палессі яе гатуюць рыбакі ці паляўнічыя пры вадаёме або ў лесе, прапануем паспрабаваць аднавіць традыцыю. Кулеш не патрабуе шмат высілкаў і шырокага і дарагога набора прадуктаў. Яны напэўна ёсць у кожным доме або бліжэйшай краме.
Рэцэпт далікатнай стравы і яе кароткую гісторыю аднавіла і адаптавала для сучаснікаў шэф-кухар Алена Мікульчык у сваёй кнізе “Сакрэты беларускай кухні”.
Малочны кулеш з гарбуза згатуем на просе. Калі не любіце гэтую крупу, паспрабуйце гатавацье на грэчцы ці з ячнымі крупамі.
Чытаць/Скачаць рэцэпт на беларускай і рускай мовах можна ТУТ.
Інгрэдыенты:
- 600 г ачышчанага гарбуза
- 1 шклянка проса
- 1 л малака
- соль і сметанковае масла — на смак
- цукар – па жаданні
Спосаб прыгатавання:
— Прамытае проса варым да паўгатоўнасці.
— Ачышчаны ад лупінаў гарбуз наразаем на невялікія кавалкі, адварваем у малацэ да мяккасці, здрабняем блэндэрам.
— Пюрэ з гарбуза змешваем з вадкай кашай з проса.
— Соль, сметанковае масла дадаём да сумесі на смак.
— Гаршчочкі змазваем маслам, перакладваем у іх кулеш і ставім у разагрэтую да 180 градусаў духоўку на 30 хвілін.
— Падаем да стала гарачым.
Смачна есці!
